Fietsreis Marokko

Zaterdag 8 0ktober

Eindhoven Marrakesh

Het was vroeg toen de wekker ging: 03.00 uur.

Half uurtje later in de auto naar Eindhoven en weer een half uurtje later in de eerste rij om in te checken. Daarna aansluiten bij de Security check en vervolgens ging het vlotjes. Ik had de beschikking over 3 stoelen, dus krap zitten werd krap liggen.

In Marrakesh stond er een enorme rij bij de paspoortcontrole toen ik die gepasseerd was tijdens het wachten op de bagage een simcard gekocht en wat geld gewisseld. Buiten het luchthavengebouw stond een taxichauffeur met een A4tje met "Pikala". Dat is de naam van de fietsverhuur/fietsgidszaak waar ik mijn fietsdoos kan laten. Er lopen vooral super vriendelijke werkstudenten rond. Ik wordt van alle kanten geholpen, krijg tijdens het opbouwen van mijn fiets een "Atai" (thee)

Na verloop van tijd wordt ik naar het riad (gastenverblijf) gebracht, dat is nog wel een kilometer of 4 fietsen. De route eindigt in een wirwar van half overdekte steegjes. De jongen die me wegbrengt laat me voor de zekerheid de lokatie markeren in Google maps. Ik kan me goed voorstellen dat niet iedereen deze plek kan terugvinden. Ik blijk terecht te zijn gekomen in een prachtig huis (voor mij alleen!). 's Middags weer een kilometer of 5 naar het busstation om een kaartje te komen voor de reis op maandag naar Meknes, want daar start (op dinsdag) pas mijn fietsreis. 's Avonds een lekker dagmenuutje gegegeten op het plein bij een paleis. Morgen ga ik met een fietstour mee van Pikala. Dat schijnt erg goed én leuk te zijn.

Zondag 9 Oktober

Vanmorgen me rond 09.00 gemeld bij Pikala bikes voor een gegidste rondrit. Was erg leuk met 2 Nederlandse stellen, belgen, engelsen, een duitse en een brasiliaanse. Rondgefietst met en toe een stop en een afsluitende thee.

Daarna gewandeld door een doolhof van soukhs naar het grote Jemaa el Fna plein. Daar tref je waarzegsters, verhalenvertellers en slangenbezweerders. Ik vond het tegenvallen. Iedereen is natuurlijk op de portemonnee uit van de toerist. Het bood een rommelige aanblik. Morgen naar Meknes met de bus en dat zal een hele zit worden.

Maandag 10 Oktober

Op tijd opgestaan om naar het busstation te gaan. Beneden aangekomen wachtte mij een onaangename verrassing: Een lekke achterband. Snel repareren en dan weg.

Om 09.00 was ik bij het busstation en kwam erachter dat de bus niet om 10.00 vertrok maar om 22.00…. Eerst maar eens naar Pikala fietsshop om te kijken of ik nog even mijn kamer kon terugkrijgen. Gelukkig kon dat.

De dag een beetje rustig doorgebracht met lezen en met het nu wel grondig plakken van mijn band, want die was inmiddels weer aan het leeglopen. 's Avonds weer naar het busstation, nu wel voor een geslaagde poging.

Dinsdag 11 oktober

Met de nachtbus naar Meknes

Mijn fiets past keurig rechtop onder in de bus. In zit van bijna 8 uur met één stop van 20 minuten en dat was het. Onderweg nog wel een paar keer passagiers in en uitstappen. Voor de rest een lange en ongemakkelijke zit.

Ik kwam om 06.40 in het donker aan in Meknes. Mijn tassen hangen weer aan de fiets en nu eerst opknappen met een kopje koffie en daarna maar eens kijken of ik al bij mijn riad terecht kan. Toch nog tot 10 uur moeten wachten en kon toen naagr binnen. Ik ben zeker 15 jaar geleden eens een weekje met Annemieke in Meknes geweest en veel dingen zijn nog herkenbaar. Helaas wordt het grote plein gerestaureerd. Dat staat in de steigers. Ik word nog getrakteerd op een enorme regenbui; de soukh wordt binnen een paar minuten doorgespoeld. Tegen de avond loopt het plein weer vol en de sfeer is hier toch een heel stuk gemoedelijker dan in Marrakesh.

Woensdag 12 oktober naar Fes

Afgelopen nacht regende het in Meknes nog flink en er lekte van alles in de riad maar gelukkig niet in mijn kamer. Na een lekker ontbijtje rond 10.00 vertrokken. Eigenlijk valt er niet veel te vertellen over de tocht, behalve dat er toch nog wat heuveltjes inzaten en er een flinke tegenwind was. Halverwege kwam ik op een rotonde nog een heus Marokkaans boerenprotest tegen. Zeker 100 trekkertjes rond een rotonde. Het gong er allemaal heel gemoedelijk aan toe en geen vlag hing op zijn kop. In Fes was het toch nog even zoeken. Ik dacht dat ik de medina in moest, maar mijn riad lag toch nog aan een grote straat. Ze proberen je hier op een heel vriendelijke manier nog wat geld afhandig te maken, zo moet ik parkeergeld betalen voor mijn fiets… Ik heb nog even met gedachte gespeeld om hier twee nachten te blijven, maar ik begin er toch maar niet aan. Ik ben onderweg naar mijn riad al door drie gidsen aangesproken en eigenlijk heb ik helemaal geen zin in dat soort gezeur.

Het is in ieder geval een heel mooi Riad met prachtige decoraties en ook erg lekker eten.

Morgen dus maar eens de bergen in. Het is niet verder dan 42km, maar het zal wel flink klimmen worden.

Donderdag 13 oktober

Van Fes naar Immouzer

Bij het ontbijt in Fes zat ik aan tafel met een belg die geïnteresseerd was in varianten van de islam. Even verderop zat een ouder Marokkaans echtpaar aan een andere tafel.  

Toen ik buiten mijn fiets stond op te tuigen kwam het "Marokkaanse" echtpaar naar buiten, de man met een tasje van de Action. Ik vroeg of ze uit Nederland kwamen. Ja hoor! Meteen vroeg ik me af, hoe vaak ze in Nederland de vraag hebben gekregen, of ze uit Marokko kwamen…

In Fes (na 11km fietsen) bij de Decathlon geweest om een spiegeltje voor op mijn stuur aan te schaffen. De oude was afgebroken in Marrakesh. Daarna ging het vooral lang en langzaam berg op. Onderweg aangelegd bij een klein restaurantje en daar een heerlijk stukje kip gegeten. Kort daarna stopte er een pick-up truck voor me. De chauffeur stopte en vroeg of ik mee wilde rijden, want het was absoluut niet te doen om deze berg op te gaan. Ik heb hem maar niet te lang laten aandringen. Ik werd netjes voor mijn hotelletje afgezet. Onderweg wordt er volop gekletst. Mensen zijn in het algemeen heel erg vriendelijk. In het hotel ook weer. Het wordt gerund door een ouder echtpaar die ook weer de vriendelijkheid zelf zijn. Nu vanavond gaan studeren op wat ik morgen ga doen. Denk maar niet te ver fietsen, net als va ndaag. Rustig opbouwen lijkt me het beste.

Vrijdag 14 oktober t/m zondag 16 oktober

Weer terug in Fes en naar Errachidia

Het begint er op te lijken dat ik meer MÉT de fiets op pad ben dan ÓP de fiets. Na mijn vertrek bij het hotel vrijdagochtend was het gruwelijk klimmen en met in mijn achterhoofd dat dit nog maar een beginnetje was, ben ik omgekeerd naar Fes. Daar een plan gesmeed. Ben met de nachtbus (Supratours) naar Errachidia gereisd en dat is behoorlijk zuidelijk en ga van hieruit weer fietsen. Overmorgen naar Tinghir (in 2 dagen). Daar ga ik (met vervoer) naar het begin van Gorges des Dades, door de kloof via Baume des Dades naar Ouarzate en stap daar in de bus naar Marrakesh. De busreis was op zich prima €14,- voor een kaartje maar €20,- voor mijn fiets en €1,- voor de overige 2 bagagestukken.

Ik kwam om 04.30 aan in Errachidia. Op het busstation nog een paar kopjes koffie gedronken. Er waren daar meer thee/koffie tentjes open.  Op elke hoek van de straat lag een zwerver onder een dekentje. Eentje liep met een lawaaiige radio te zwaaien en schopte zo af en toe ergens tegen aan. Ik denk dat hij aan zijn shot toe was. Ik zat er in ieder geval niet meer comfortabel en ben maar vertrokken naar mijn guesthouse 10km verderop. Het ligt een stuk van de verharde weg en buiten de stad. Toen ik in de buurt was, liep er net iemand naar de moskee en hem de weg gevraagd. De man verteld me dat alles nog wel gesloten was en ik kon wel even bij hem binnen. Snel een paar dekens op de grond en een kussen. Ik was zo vertrokken en rond 08.30 stond de jonge eigenaar van mijn guesthouse op de stoep. Een ontbijtje was snel gemaakt en daarna maar echt even plat. Het guesthouse is een oud lemen huis met weinig ramen en zichtbaar stro op de muren.  

Maandag 17 oktober

Eigenlijk zit ik helemaal niet in Errechidia maar in een dorp er net buiten. Het adres:

El Khang  area  ,mouchkllal , House Number 19, 52000, Ksar Tazouga

Het lijkt er op of het ooit getroffen is door een aardbeving of een overstroming, maar nu wordt er weer geïnvesteerd een nieuwe wegen, scholen en natuurlijk een moskee.

Het guesthouse waar ik verblijf wordt bestierd door een jong stel. Zij hoogzwanger en hij is een afgestudeerd in de franse letterkunde. Zij komt uit een nomadenfamilie en kan lezen nog schrijven. Haar vader heeft iets van 60 kamelen. Haar eerste huwelijk is ontbonden, want haar man was alcoholist. Ze zijn net getrouwd en ze is hoogzwanger… Hij ziet er uit als een hippie, maar ze zijn heel erg vriendelijk en niets is teveel. Het eten is echt perfect. De staat van het guesthouse niet echt heel erg goed, alhoewel alles goed schoon wordt gehouden. We kletsen flink wat af, zijn familie komt echt uit dit dorp en ik denk dat ze hier aardig wat bezittingen hebben. Er staat vlakbij een oud fort en daar hebben zijn ouders en grootouders gewoond. Zondagmiddag verken ik nog even te voet de omgeving. 's Avonds komt er nog een jonge Duitser en een jong stel uit Zwitserland. Tijdens en na het eten wordt er gezellig gekletst. Zo komt de moeder van de Duitser uit Tadjikistan. Hij is er nog nooit geweest en ik twee keer.

Vandaag nog wat rondgelopen en een ritje gemaakt naar het stuwmeer, maar vlak bij het meer zelf is maar heel moeilijk te komen. Morgen ruim 65 door de woestijn naar Goulmima.

Dinsdag 18 oktober naar Goulmima

Veel kreeg ik niet op van mijn ontbijt vanmorgen. Het bleef bij een pannenkoek en een omelet, een paar glaasjes thee en een kop koffie. Een pannenkoek opgevouwen in een plastic zak voor onderweg. De grote gevulde pannenkoek heb ik maar eens overgeslagen. Vandaag door de woestijn van Errachidia naar Goulmima. Bijna 70 km met een stuk zonder enig gebouw of iets dergelijks van 51km. Gelukkig is er voldoende verkeer, voor als er iets zou gebeuren. Over de route: Het hoogtepunt was wel die ene bocht ergens halverwege. Verder nog wat nomaden met kuddes kamelen gezien en dat was het dan wel.

Vlak voor Goulmima een kleine afdaling en vervolgens zit je in een oase. Goulmima lijkt me een keurige stad, ik zit in ieder geval in een prima hotelletje: Gite d'etappe Les Jardins met een zwembad. Morgen hier een dagje rondkijken en daarna ga ik weer eens verder.

Woensdag 19 oktober

de Ksar van Goulmima

Gisteravond nog een prima tajine gehad en vanmorgen een lekker ontbijtje. De gîte ligt vlak bij een Ksar. Dat is een soort van ommuurd versterkt wooncomplex met een labyrint aan steegjes, er zijn een paar poorten die toegang geven. Als ik mijn fiets parkeer duikt er meteen een "gids" op en ik besluit maar eens om me te laten rondleiden. Het is toch echt wel iets bijzonders om te bekijken. Het hele complex is in gebruik. Na wat geslinger komen we bij zijn huis uit en krijg ik uitleg over de huissleutel. Een soort grote tandenborstel maar dan met spijkers in een bepaald patroon. Boven blijkt hij een soort van VVV functie te hebben. Ik krijg uitleg over van alles en nog wat en we gaan ook even op het dakterras kijken. Daarna wat thee met brood en olijfolie. Vervolgens een paar aardige woorden in zijn gastenboek. In de zitkamer hoor ik plotseling een baby huilen en er komt een kind van bijna 1 jaar te voorschijn. Het kind is zo scheel als de pieten. Ze krijgt nog even borstvoeding en mijn gids pakt een trommel. Meteen begint het kind te lachen en te dansen. Ze beseffen zelf al, dat ze met haar naar een dokter moeten en dat is ook het plan.

Na de thee nog een klein stukje door de ksar er blijkt een voormalig joods gedeelte te zijn, maar die zijn eind 40'er jaren van de vorige jaren vertrokken naar Jeruzalem. Er is een gemeenschappelijke wasplaats, het drinkwater wordt uit een kraan gehaald bij de hoofdpoort. Je ziet dan ook voortdurend vrouwen met jerrycans en emmers sjouwen.

Was leuk om te bekijken.

Daarna de "nieuwe" stad in voor wat koffie en er is zowaar een prima cappucino te krijgen. Als de school uit gaat, dan wemelt het van de fietsen. Grappig om te zien, daarna nog naar een patisserie geweest. Daar hadden ze drie soorten tompoezen, zou de tompouce (of is het tompoes?) een marokkaanse oorsprong hebben? De tuin van de gite doet de naam eer aan (Les Jardins), want er groeit van alles. Voor morgen een hotelletje geboekt hier niet ver vandaan. Het zal een kilometer of dertig worden. Ook voor de plaats verderop: Tinghir al geboekt, daar blijf ik twee nachten.

Donderdag 20 oktober naar El Khorbat

Vandaag maar een kort stukje 31km, ik had de 77km naar Tinghir ook in één keer kunnen doen, ik ga toch voor het recreëren. Ik heb tijd genoeg in Elkhorbat moest een bijzonder hotel zijn en dat klopt.

Onderweg gestopt bij een tankstation met een groor bord: Restaurant / Patisserie. Daar kan ik niet zomaar aan voorbij. Ze serveren wafels met Nutella en banaan. Het duurde even, maar dan heb je ook een echt kunstwerk voor je neus.

Voor de rest van de route: Ook weer één bocht, een iets scherpere dan eergisteren. Onderweg fietste me nog een Marokkaanse vakantiefietser tegemoet. Even gekletst en daarna weer verder. In het plaatsje vlak voor El Khorbat zijn er tot mijn verbazing fietsstroken, het is wel uitkijken, want er staan ook auto's op geparkeerd. Ook hier wordt veel gefietst. De gîte El Khorbat blijkt een echte toeristenpleisterplaats te zijn. Even wennen, het is wel allemaal prima. Het restaurant met receptie ligt buiten de ksar (vesting). De kamers blijken in de ksar te liggen. Heel bijzonder. Gelukkig is het niet zo'n doolhof als in Goulmima, voorzover ik kan zien loopt het allemaal recht. Voor de zekerheid heb ik wel een foto genomen van de electriciteitsmeter naast de deur. Daar staat een duidelijk nummer op. De kamer is prima.

Vrijdag  21 oktober naar Tinghir

Bijzondere route! Twee bochten!  Één naar rechts en de laatste naar links. Waarschijnlijk ook mijn laatste woestijnroute. Het is allemaal niet zo spannend. Mocht er iets gebeuren dan is er verkeer genoeg. Één auto stopte zelfs uit nieuwsgierigheid. De vriendelijke bestuurder wilde wel eens weten, wat die oude man bezielde om hier te gaan fietsen. Onderweg kon ik het niet laten om te stoppen om een paar vogels te spotten. De woestijnklapekster en een witkruintapuit. Die zal ik in Nederland niet snel tegenkomen. Op het laatst bleek het toch nog wel een beetje pittige tocht te worden, dat kwam vooral door de tegenwind. Ik zit nu in het guesthouse "Au retour du calme". Ik verwacht hier geen drukte.

Morgen even het stadje in om vervoer te regelen voor zondag, want dan laat ik me 85km verderop boven op een berg afzetten en fiets dan door een kloof van bijna 140km. Les gorges des Dadès. Het eerste stuk gaat nog wel wat bergop, dat moet ik er dan nog maar voor over hebben…

Zaterdag 22 oktober Tinghir

's Morgend naar het busstation gefietst om te informeren hoe laat en waar de bussen naar Agoudal vertrekken. De vertrektijden worden genoemd met toevoeging van een "Inshallah", dus helemaal in mensenhanden is het niet. Nog wat koffie gedronken en in het stadje geluncht. Daarna wat lezen in het guesthouse. Er hangt een relaxt sfeertje. Af en toe pakt er eens iemand een gitaar en speelt en zingt wat.

Zondag 23 oktober naar Agoudal

Zondagochtend dan naar het busstation, ik was er om 09.30. De bus komt "inshallah" aan om 11.00 uur. We vertrekken om 12.15 en zijn om 12.17 weer terug. Er dwalen nog ergens een paar passagiers…. Rond 12.45 zijn we dan echt weg. Al snel gaat het door de Todrakloof een echte toeristische trekpleister en na verloop van tijd zijn we de kloof uit en komen we in het hoge gedeelte van de Atlas. Na veel geslinger en een paar kotstende kinderen wordt ik netjes voor mijn "auberge" afgezet. Het waait hier als een gek. Morgen maar snel weer naar beneden door de Gorge de Dades. Om daar in te komen moet ik eerst nog wel een stukje klimmen.

Maandag 24 oktober naar de Gorge des Dades

Vandaag een soort "koninginnerit" waarbij flink geklommen moest worden. Het was vanmorgen nog akelig koud in Agoudal en ik moest ook meteen aan de bak qua klimwerk. Na een paar kilometer werd het iets minder steil. Op 10km was een auberge voor een kop koffie en daarna weer door. Af en toe moest er worden gelopen. Na 25 km en op 2900m was ik er dan toch. Daar hield ook meteen de verharde weg op. De volgende 25 km gingen over haarspeldbochten met een heel slecht wegdek, maar wel met een heel mooi uitzicht. Onderweg nog een stel berggeiten (of iets wat er op lijkt) gespot. Na ruim 55km gestopt bij een auberge. De kamer kost €5,-. De luxe is navenant.

Dinsdag 25 oktober Gorges des Dades

Vandaag een niet zo lange afstand gepland, met in mijn achterhoofd dat het een beetje rustdag zou moeten worden. Dat viel nogal tegen! Er zaten nog een stel venijnige klimmetjes tussen, waarvan er eentje toch zeker wel tot de allereerste categorie gerekend kan worden. Bij mijn vertrek ik het superbasic guesthouse moesten er nog even selfies worden gemaakt. Ik sliep voor €5,- in de enige kamer. Ben maar in mijn slaapzak gaan liggen, je weet maar nooit. Voordat ik ging douchen moest er een halve machinekamer op orde worden gebracht. De geiser was op een gasfles aangesloten. De douche zelf hing met touwtjes aan de muur. De mensen waren trouwens erg aardig.

Na de meest venijnige klim volgde een flinke afdaling en besloot ik mijn helmpje maar eens op te zetten bij een politieauto. Toen ik eens om me heen keek lag er een auto op zijn kop in een flink gat. Ik vroeg de agenten of er doden waren. Nee zeiden ze en wezen naar een oudere man die gewoon rondliep. Die had zijn geluk echt wel op. De omgeving is hier prachtig, wat wel storend is dat de jeugd aan het bedelen is. Monsieur un stylo, un dirham hoor je voortdurend. De schuld ligt natuurlijk bij de toeristen zelf, want als die niets geven wordt er ook niet meer gevraagd. Vandaag kwam er een nieuwe truc bij. Een stel jongens gooien een kameleon op straat, daar wil ik natuurlijk wel voor stoppen. Meteen was het weer: Un dirham… Het beest kroop vlak voor mijn achterwiel en bijna waren de gasten hun bron van inkomsten kwijt. Vandaag mijn intrek genomen in een perfect hotelletje. Mijn spullen gewassen, morgen verder het dal uit.

Woensdag 26 oktober

Mijn hotel van afgelopen nacht was qua luxe wel een flink contrast met het onderkomen van die nacht er voor. Ook het eten was perfect. Na het vertrek vanmorgen werd ik weer flink geconfronteerd met mijn mindset dat een dal uitrijden altijd bergaf gaat. Want ik kwam toch wel een van mijn meest steile klimmetjes tegen. De beloning daarna was groot. Een hele rits haarspeldbochten. Het ging de hele dag een beetje op en neer. Rond 15.00 kon ik de bergen eindelijk achter me laten. Nog een kilometer of 8 langs de voet van de bergen. Zit nu in een prima guesthouse "La porte de Dadés". Morgen schuif ik een heel klein stukje op (4km) naar het guesthouse "Riad Dades Birds". Daarna naar Skoura en vervolgens mijn laatste fietsetappe naar Ouarzazate

Donderdag 27 oktober

Over de donderdag kan ik kort zijn: Ik heb 5 km gefietst van het guesthouse La porte des Dades naar het Riad Dades Birds. Zo kort om een beetje uit te rusten, maar ook om in een klein beetje andere omgeving te komen. La porte des Dades was uitstekend, beleefd personeel en prima kamers, maar om er twee nachten te blijven trok mij vooraf al niet.

Riad Dades Birds wordt gerund door twee jonge Marokkanen, wat meer ingetogen types. Maar alles is heel smaakvol ingericht en alles is perfect. Het ligt aan de rand van de plaats en aan de landerijen. 's Middags ga ik een paar keer op zoek naar de "birds" maar het is niet veel. 's Avonds nog gezellig gekletst met een ouder echtpaar uit Canada dat op tour is met een huurauto en al flink wat reiservaring hebben.

Vrijdag 28 oktober. Naar Skoura

Geen 5 km vandaag maar ruim 60, waarvan een flink gedeelte door een woestijn en met wat hellingen.

Na 20km gestopt voor koffie en daarna weer door. Na een half uurtje zie ik een stipje voor me, wat wel iets weg heeft van een fietser met bepakking. Ik kan hem vrij gemakkelijk inhalen. Het blijkt Mustafa uit Turkije te zijn. Een 24 jarige student die een "tussenjaar" op zijn fiets doorbrengt. Hij is zijn trip gestart in Parijs en gaat naar Casablanca voor 6 weken vrijwilligerswerk.

We fietsen samen en ik stel voor om in hetzelfde riad te overnachten. Dus mijn laatste 2 dagen fiets ik met een maatje.

Zaterdag 29 oktober

Van Skoura naar Ouarzazate

Na het ontbijt met Mustafa op pad gegaan en afgesproken om op ca. 20km uit te kijken voor een stop. De stop kwam echter niet, dus het werd een 45km "no-stop" etappe. We kwamen nog wel een Ierse fietser tegen. Na wat uitwisselen van info over de weg weer doorgefietst. Toch nog wat kuitenbijtertjes onderweg. Gelukkig beten ze niet zo hard. Vlak voor Ouarzazate is een enorm zonne energie park. Het bestaat uit een enorm veld met spiegels die hun licht naar een toren in het midden sturen. Daar wordt de energie in zoutlagen opgeslagen, zodat de energie weer 's nachts te gebruiken is. Daarnaast liggen er nog een flink aantal parken met zonnepanelen. Ik was er graag eens gaan kijken, helaas moet je een bezoek één maand van te voren aanvragen. Ook de weg naar het park mag je niet zo maar op.

Pas in Ouarzazate stappen we af voor een koffie. Daarna neem ik afscheid van Mustafa. Hij fiets nog even door. Ik fiets meteen door naar het busstation om een ticket te kopen naar Marrakesh voor aanstaande maandag. Feitelijk zit mijn fietsreis er hier op. Morgen Ouarzazate bekijken, maandag een (bus)reisdag en dinsdag en woensdag in Marrakesh voor sightseeing en om mijn fiets weer (vlieg)reisklaar te maken.

Zondag 30 oktober in Ouarzazate

Gisteravond "brochette de poulet" (kipspiesjes) besteld. Ik kreeg een bord voor mijn neus dat nog wel het meest op een kermisterrein leek. Het was in ieder geval lekker en wat anders dan een tajine. Vandaag (zondag) uitgeslapen en daarna Ouarzazate een beetje verkend. In de stad is een oud centrum met een gerestaureerde kasbah. Verder is Ouarzazate vooral bekend vanwege de filmindustrie. Hier in de buurt zijn allerlei films opgenomen, die ik nog nooit heb gezien en ook niet hoef te zien. Dus ik heb de Atlas studios en de filmmusea maar eens overgeslagen. Er blijkt hier nog wel een HEMA te zijn, dat is hier alleen restaurant zonder tompoezen en rookworsten…

Morgenvroeg met de bus naar Marrakesh en dan begint het einde van de reis in zicht te komen.

Maandag 31 oktober t/m donderdag 3 november Marrakesh en epiloog.

Maandag 31 oktober

De bus was al behoorlijk vol toen hij in Ouarzazate aankwam. Gelukkig kon er voor mijn fiets en mijn spullen nog wel een plaatsje worden gevonden. De busreis voerde zo ongeveer door en over de hele Hoge Atlas. Vooral over bochtige wegen. Niet alle passagiers konden daar tegen.Het gekotst voor en achter mij was duidelijk hoor- en ruikbaar. De ventilatie boven mijn hoofd heb ik maar eens op "full open" gedraaid. In Marrakesh vlotjes mijn hotel gevonden. Ze doen hier wel moeilijk over het parkeren van mijn fiets. Die moet buiten staan. Gelukkig is het wel bewaakt en het hotel ligt aan een soort van binnenplaats en niet aan de doorgaande weg. Nog even bij Pikala gaan kijken of mijn fietsdoos er nog was. Hij lag keurig op een stapel en woensdag ga ik mijn fiets er daar in stoppen en vervolgens met een taxi naar het hotel.

Maandagavond kreeg ik een appje van Mustafa, mijn turkse fietsmaatje gedurende 1,5 dag, dat hij in Marrakesh was aangekomen.

Dinsdag 1 november

Met Mustafa afgesproken op het El Fna plein en zijn verhalen over zijn bergtocht aangehoord. Ik moet zeggen, dat hij flink doorgetrapt heeft. Dan kreeg ik nog een bericht van een oud medewerkster van jet Refugeeteam uit Tilburg, dat ze in Marrakesh was en of ik met haar bij een bevriende marokkaan  wilde komen eten. Dus de avond was ook weer gevuld. Het was een prima tajine. Morgenavond afgesproken met Mustafa, maar dan bij de KFC om de hoek.

Woensdag 2 november

Beetje uitgeslapen. Daarna naar Pikala gefietst om mijn fiets in te pakken. Het was er een enorme bedrijvigheid. Iedereen netje, wat studenten in hun schoolkleding een wielrenclub, cateringpersoneel

, wat politie en een paar cameraploegen. Wat was er aan de hand? De Nederlandse ambassadeur in Marokko brengt een bezoek aan Pikala. Pikala is een initiatief van een Nederlandse vandaar. Hij wordt vergezeld door wat ambassadepersoneel (denk ik) en Marokkanen uit de toerismesector van Marrakesh. Of ik gewoon kan blijven? Geen probleem. Na wat toespraakje vertrekt de hele club voor een rondrit. De hoofdbron van inkomsten van Pikala. Mijn fiets was vlot ingepakt de soukh nog even doorgeweest. Wat gegeten bij Pikala café en daarna weer naar Pikaka tours om mijn fiets naar het hotel te brengen. Ze bieden mij een ritje op hun tuktuk aan. Weer eens iets anders. Bij het hotel weer het gebruikelijke gezeur. Ik dram nu toch maar eens door en zet de doos gewoon om mijn kamer. Hij zou in de bagageopslag (20Dirham) moeten……

Donderdag 3 november

Met een taxi busje naar het vliegveld, incheck en dergelijke verlopen allemaal vlot.

Epiloog:

Fijne fietsreis gehad. Mij wel verkeken op het klimwerk, maar wel genoten van de landschappen, het eten en de mensen. Niet genoten van dat ene hotel Touloussain in Marrakesh. Of ik nog eens zou gaan, misschien wel.